جوش یا آکنه یک بیماری پوستی شایع است که می تواند در هر جایی از بدن رخ دهد، اما بیشتر در صورت، گردن، پشت و سینه دیده می شود. جوش زمانی ایجاد می شود که منافذ پوست با چربی و سلول های مرده پوست مسدود شوند. این انسداد می تواند منجر به رشد باکتری ها و التهاب شود.

جوش می تواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در دوران بلوغ شایع است. این به دلیل تغییرات هورمونی است که در این دوران رخ می دهد. جوش همچنین می تواند در دوران قاعدگی، بارداری، یائسگی و به دلیل مصرف برخی داروها مانند داروهای ضد بارداری خوراکی و استروئیدها رخ دهد.

انواع جوش

جوش می تواند انواع مختلفی داشته باشد، از جمله:

جوش سرسیاه: این نوع جوش زمانی ایجاد می شود که منافذ پوست با چربی و سلول های مرده پوست مسدود شوند، اما سطح منافذ باز است. جوش های سرسیاه به رنگ سیاه یا قهوه ای هستند و معمولاً در بینی، پیشانی و چانه دیده می شوند.
جوش سر سفید: این نوع جوش زمانی ایجاد می شود که منافذ پوست با چربی و سلول های مرده پوست مسدود شوند و سطح منافذ بسته باشد. جوش های سر سفید به رنگ سفید یا زرد هستند و معمولاً در بینی، پیشانی و چانه دیده می شوند.
جوش التهابی: این نوع جوش زمانی ایجاد می شود که باکتری ها در منافذ مسدود شده پوست رشد کرده و باعث التهاب شوند. جوش های التهابی می توانند به صورت جوش های قرمز و برجسته، جوش های چرکی و کیست های دردناک ظاهر شوند.

علل جوش

علل جوش عبارتند از:

تولید بیش از حد چربی پوست: غدد چربی در پوست سبوم تولید می کنند که یک ماده روغنی است که به محافظت از پوست کمک می کند. با این حال، تولید بیش از حد سبوم می تواند منجر به انسداد منافذ پوست و ایجاد جوش شود.
تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی، مانند تغییراتی که در دوران بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسگی رخ می دهند، می توانند منجر به افزایش تولید سبوم و ایجاد جوش شوند.
انسداد منافذ پوست: سلول های مرده پوست، باکتری ها و سایر مواد می توانند منافذ پوست را مسدود کنند و منجر به ایجاد جوش شوند.
باکتری ها: باکتری ها می توانند در منافذ مسدود شده پوست رشد کرده و باعث التهاب و ایجاد جوش شوند.
عوامل ژنتیکی: جوش می تواند ارثی باشد. اگر یکی از والدین شما جوش داشته باشد، احتمال اینکه شما هم جوش بزنید بیشتر است.
سایر عوامل: سایر عواملی که می توانند باعث ایجاد جوش شوند عبارتند از: رژیم غذایی نامناسب، استرس، داروها، لوازم آرایشی و آب و هوا.

پیشگیری از جوش

می توانید برای پیشگیری از جوش اقدامات زیر را انجام دهید:

صورت خود را دو بار در روز با یک پاک کننده ملایم بشویید.
از استفاده از صابون های خشن و اسکراب های صورت خودداری کنید.
از مرطوب کننده های فاقد چربی استفاده کنید.
از لوازم آرایشی بدون روغن و دارای برچسب “غیر کومدون زا” استفاده کنید.
رژیم غذایی سالمی داشته باشید و از خوردن غذاهای چرب و پرشکر اجتناب کنید.
به اندازه کافی بخوابید.
استرس خود را مدیریت کنید.

درمان جوش

اگر جوش دارید، می توانید برای درمان آن از روش های زیر استفاده کنید:

درمان های خانگی: برخی از درمان های خانگی که ممکن است به کاهش جوش کمک کنند عبارتند از: شستن صورت با آب گرم و صابون ملایم، استفاده از کمپرس آب گرم یا سرد روی جوش ها، استفاده از ماسک های صورت حاوی خاک رس یا بنتونیت و استفاده از روغن درخت چای.
درمان های پزشکی: اگر درمان های خانگی موثر نبودند، می توانید برای درمان جوش از پزشک خود کمک بگیرید. پزشک ممکن است داروهای موضعی یا خوراکی برای شما تجویز کند.

عوارض جوش

جوش معمولاً عارضه جدی ندارد، اما می تواند باعث ایجاد جای جوش شود. جای جوش می تواند به صورت اسکارهای فرورفته یا برجسته ظاهر شود. جای جوش ممکن است دائمی باشد، اما می توان آن را با روش هایی مانند لیزردرمانی و میکرودرم ابریژن درمان کرد.

جوش و رژیم غذایی

رژیم غذایی می تواند تأثیر زیادی بر سلامت پوست و میزان بروز جوش داشته باشد. برخی از غذاها می توانند باعث افزایش تولید سبوم و التهاب شوند، در حالی که برخی دیگر می توانند به کاهش جوش کمک کنند.

در اینجا برخی از غذاهایی که ممکن است باعث ایجاد جوش شوند، آورده شده است:

غذاهای چرب و پرشکر: غذاهایی مانند غذاهای سرخ شده، شیرینی جات، چیپس و پیتزا می توانند باعث افزایش تولید سبوم شوند.
لبنیات: برخی افراد ممکن است به لاکتوز یا سایر مواد موجود در لبنیات حساسیت داشته باشند و این امر باعث ایجاد جوش در آنها شود.
غذاهای فرآوری شده: غذاهای فرآوری شده حاوی مواد نگهدارنده و افزودنی های دیگر هستند که می توانند باعث التهاب شوند.

در اینجا برخی از غذاهایی که ممکن است به کاهش جوش کمک کنند، آورده شده است:

غذاهای غنی از ویتامین A: ویتامین A به تولید سبوم کمک می کند. غذاهای غنی از ویتامین A مانند هویج، اسفناج و کلم بروکلی می توانند به کاهش تولید سبوم و بهبود سلامت پوست کمک کنند.
غذاهای غنی از ویتامین C: ویتامین C یک آنتی اکسیدان قوی است که می تواند به کاهش التهاب کمک کند. غذاهای غنی از ویتامین C مانند مرکبات، گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای می توانند به بهبود سلامت پوست و کاهش جوش کمک کنند.
غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3: اسیدهای چرب امگا 3 به کاهش التهاب کمک می کنند. غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی سالمون، ماهی تن و آجیل می توانند به بهبود سلامت پوست و کاهش جوش کمک کنند.

اگر جوش دارید، بهتر است از رژیم غذایی سالم پیروی کنید و از خوردن غذاهای چرب، پرشکر و فرآوری شده خودداری کنید. همچنین می توانید غذاهای غنی از ویتامین A، ویتامین C و اسیدهای چرب امگا 3 را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

جوش و داروها

برخی از داروها می توانند باعث ایجاد جوش شوند. در اینجا برخی از این داروها آورده شده است:

داروهای ضدبارداری خوراکی
استروئیدها
داروهای ضدافسردگی
داروهای ضدتشنج
داروهای فشار خون
داروهای دیابت

اگر جوش دارید و دارویی مصرف می کنید، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا داروی شما می تواند باعث ایجاد جوش شده باشد یا خیر. اگر اینطور است، پزشک ممکن است داروی دیگری را برای شما تجویز کند.

جوش و لوازم آرایشی

لوازم آرایشی حاوی چربی و روغن می توانند منافذ پوست را مسدود کنند و باعث ایجاد جوش شوند. در اینجا برخی از نکاتی که باید هنگام استفاده از لوازم آرایشی به آنها توجه کنید، آورده شده است:

از لوازم آرایشی بدون روغن و دارای برچسب “غیر کومدون زا” استفاده کنید.
لوازم آرایشی خود را قبل از خواب بشویید.
از مرطوب کننده های فاقد چربی استفاده کنید.

اگر جوش دارید، بهتر است از استفاده از لوازم آرایشی سنگین خودداری کنید. همچنین بهتر است لوازم آرایشی خود را به طور مرتب تمیز کنید و قبل از خواب آنها را بشویید.

جوش و آب و هوا

آب و هوای گرم و مرطوب می تواند باعث افزایش تولید سبوم شود. این امر می تواند ابتلا به جوش را افزایش دهد. اگر در آب و هوای گرم و مرطوب زندگی می کنید، بهتر است از مرطوب کننده های فاقد چربی استفاده کنید و صورت خود را به طور مرتب بشویید.

نکات مهم

اگر جوش دارید، بهتر است از ترکاندن و فشار دادن آن خودداری کنید. این کار می تواند باعث التهاب بیشتر و ایجاد جای جوش شود.
اگر جوش شما شدید است یا باعث ناراحتی زیادی می شود، باید به پزشک مراجعه کنید.

نتیجه گیری

جوش یک بیماری پوستی شایع است که می تواند در هر سنی رخ دهد. عوامل مختلفی می توانند باعث ایجاد جوش شوند، از جمله تولید بیش از حد چربی پوست، تغییرات هورمونی، انسداد منافذ پوست و باکتری ها.

می توانید با رعایت نکات پیشگیری از جوش، از بروز آن جلوگیری کنید. اگر جوش دارید، می توانید با استفاده از درمان های خانگی یا پزشکی آن را درمان کنید.